Open de Engweg rond Landgoed Dennenburg
Laatste update: 6 februari 2024
Extra crowdfunding voor ondersteuning hoger beroep
Beste supporter,
Wij zijn tot de conclusie gekomen dat er ook voor ons voldoende grond is om in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak van de Rechtbank. We hebben daarvoor tot 13 februari de tijd gekregen om de beroepsgronden aan te vullen.
Het beroep bij de Raad van State kost bijna 300 euro griffierecht. Daarnaast zouden we graag tevoren nog kort afstemmen met de gespecialiseerd advocaat. Om dat mogelijk te maken verzoeken we om nog een kleine bijdrage van wie het kan missen.
520 donateurs hebben samen al € 20367,00 gedoneerd.
We hebben nog Doel behaald! nodig om de juridische kosten te dekken.
Gemeente gaat in hoger beroep
Beste lezer,
De beste wensen voor dit nieuwe jaar.
We starten met het goede nieuws dat de gemeente zich niet neerlegt bij de uitspraak van de Rechtbank en dat zij daarom pro forma hoger beroep heeft aangetekend bij de Afdeling bestuursrechtspaak van de Raad van State. Zij kan daarmee op een later moment de beroepsgronden verder aanvullen.
Daarnaast hebben wij als (vertegenwoordigers van de) omwonenden ook pro forma hoger beroep aangetekend. De RvS gaat in een later stadium beoordelen of wij in hoger beroep kunnen gaan, aangezien we in de uitspraak als niet-belanghebbende zijn bepaald.
Uit de oude doos?!
We hebben de afgelopen jaren uitvoerig alle openbare archieven offline en online geraadpleegd, het beeld daaruit ondersteunt onze stelling dat het een openbare weg betreft. Dit was naar het oordeel van de rechtbank echter onvoldoende, dus we zijn nog steeds op zoek naar specifiek fotomateriaal en aanvullende verklaringen over de situatie van vóór 2000, om de openbaarheid van de weg verder te onderbouwen.
Ken je nog iemand met de spreekwoordelijke of letterlijke oude schoenendoos met foto’s op zolder, kun je zelf verklaren over de historische situatie, neem dan contact met ons op via info@whatthehek.nl
Dank en wordt vervolgd!
Cees, Anne-Marije, Liselotte, Kuun, Marcel en Jelle.
Uitspraak van de Rechtbank
Lieve mensen,
Op 30 november kregen we de uitspraak van de rechtbank. Helaas is de eigenaar van het landgoed in het gelijk gesteld en mag het hek blijven staan. Het was aan de gemeente om aannemelijk te maken dat er sprake is van een openbare weg. Dat is lastig, omdat er verschillende getuigenverklaringen zijn die elkaar tegenspreken. Daarmee is voor de rechtbank onvoldoende aangetoond dat er sprake zou zijn van een openbare weg, waardoor de eigenaar van het landgoed in het gelijk gesteld is en de weg mag worden afgesloten.
Voor ons is de uitspraak erg verdrietig. Want hiermee is de zaak waarschijnlijk gesloten en is voor alle buurtbewoners de mogelijkheid om om het landgoed of richting het klompenpad te wandelen of te fietsen, definitief voorbij. De gemeente heeft nu 6 weken om in hoger beroep te gaan, het is afwachten of zij dit doet. We houden je via de nieuwsbrief op de hoogte als er ontwikkelingen zijn.
Lees hier de volledige uitspraak: https://linkeddata.overheid.nl/front/portal/document-viewer?ext-id=ECLI:NL:RBMNE:2023:6376
We willen iedereen onwijs bedanken voor jullie inzet de afgelopen twee jaar. Ook al zijn we erg teleurgesteld en teneergeslagen over deze uitspraak, het heeft ook verbondenheid gebracht en we hebben elkaar als buurt enorm gesteund, dat was hartverwarmend om te ervaren.
Heb je vragen of wil je een reactie geven, dan kun je ons per mail bereiken op info@whatthehek.nl
Veel liefs,
Cees, Anne-Marije, Liselotte, Kuun, Marcel en Jelle.
Verslag van de beroepszitting woensdag 27/9
Met zo’n 20 bewoners liepen we de zittingzaal in. Willems was er zelf en werd tevens vertegenwoordigd door twee advocaten. Van Garderen had een advocaat, de gemeente was aanwezig met een advocaat en tenslotte waren Jelle Terpstra en Marcel van den Elst er namens de bewoners als derde belanghebbende partij.
De meervoudige kamer bestond uit drie rechters en een griffier. Kort samengevat was het een lange en heldere zitting. In drie uur tijd kregen alle partijen volop gelegenheid om antwoord te geven op vragen van de rechters en om op elkaar te reageren.
De voorzitter begon met een opmerking dat ze zich lezend in het dossier afvroeg, waarom de gemeente en Willems niet geprobeerd hebben tot een tussen-oplossing te komen. Bijvoorbeeld met een draaihek, of een hek dat overdag open kan. De advocaat van Willems geeft aan dat dat gezien het vandalisme voor hen geen optie is.
De zitting volgt een heldere structuur op basis van een aantal onderwerpen:
- De belanghebbendheid van omwonenden
- Is er sprake van een weg (in de zin van de wegenwet)
- Is er sprake van openbaarheid van de weg
- Rechtszekerheid en vertrouwensbeginsel
- Vooringenomenheid van de gemeente
Het begint met een discussie over belanghebbendheid. Op basis van een verzoek van omwonenden tot handhaving aan de gemeente, is zij overgegaan tot het vorderen van Willems om het hek weg te halen. De vraag was of deze omwonenden wel belanghebbende zijn in de procedure. De discussie gaat over zichtlijnen en afstand tot het hek. De gemeente geeft aan dat het college hoe dan ook ook zonder belanghebbenden bevoegd is om tot handhaving over te gaan.
Als tweede is het belangrijk is of er sprake is van een weg volgens de wegenwet. De discussie gaat over welk moment dan bepalend is, over de ontsluiting- en verkeersfunctie en hoe de weg in het verleden en ten tijde van de afsluiting is gebruikt.
Als derde vraag gaat het om de openbaarheid van de weg. Hier is van belang een periode van 30 jaar. Als gedurende deze periode de weg niet afgesloten is geweest, is deze na 30 jaar openbaar geworden. De vele getuigenverklaringen van beide kanten spreken elkaar tegen. Er zou sprake zijn geweest van een of zelfs twee slagbomen en er wordt gesproken over bordjes die er zouden hebben gestaan. De gemeente heeft in haar eerdere beslissing op bezwaar aangegeven dat ze meer waarde heeft gehecht aan de verklaringen van oudere bewoners en mensen die geen direct belang hebben.
De voorzitter van de rechtbank vraagt de gemeente herhaaldelijk of zij niet meer regie had moeten voeren op de totstandkoming van de getuigenverklaringen. De gemeente geeft aan dat het gebruikelijk is dat inwoners getuigenverklaringen inbrengen. Voor de gemeente hebben de verklaringen voldoende kwaliteit en heeft zij op basis daarvan haar afweging gemaakt.
Ook is de rechtszekerheid / het vertrouwensbeginsel besproken. Zo’n tien jaar geleden zou de gemeente aan Willems hebben laten weten dat er geen sprake is van een openbare weg. Volgens de gemeente is hier echter niet een zodanige toezegging over gedaan. Willems geeft aan dat hij als inwoner mag vertrouwen op de gemeente. De gemeente geeft aan dat een beoordeling op basis van een handhavingsverzoek, kan veranderen in de loop van de tijd.
Het laatste onderwerp gaat over veronderstelde vooringenomenheid. Willems stelt dat de gemeente onvoldoende objectief is. Dat baseert hij op de getuigenverklaringen en communicatie tussen de gemeente en belanghebbenden. De gemeente geeft herhaaldelijk aan dat zij wel degelijk onafhankelijk en objectief is en leest een mail aan belanghebbenden voor, waarin zij juist vragen stelt over de getuigenverklaringen ter illustratie dat zij geen partij kiest.
Ter afronding krijgen alle partijen nog een laatste woord. Het feit dat geen van de partijen hier gebruik van wil maken, laat zien dat alles is gezegd wat nodig is.
Namens de omwonenden geeft Liselotte tot slot nog aan dat wij hier zijn omdat we niet begrijpen waarom er een hek is geplaatst. Dat we verdrietig zijn omdat er geen gesprek mogelijk is geweest en dat we graag naar een opening hadden willen kijken, zoals het draaihek of een hek dat alleen overdag open is. Het enige wat wij willen, is dat we weer kunnen wandelen en fietsen.
Na afloop praatten we om 15.00 uur na aan de Van Wulvenhof. We kijken terug op een interessante zitting, waarbij alles op tafel is gekomen dat nodig is voor de beslissing van de rechters. We durven weinig te voorspellen ten aanzien van de uitkomst: de bewijslast ligt bij de gemeente, dat maakt het misschien lastiger om tot een voor ons gunstige uitspraak te komen.
Wat de uitkomst ook wordt (en dan zijn we er hoe dan ook nog niet vanwege een waarschijnlijk vervolg bij de Raad van State): naar ons idee hebben we er alles aan gedaan wat mogelijk was. De advocaat van de gemeente was erg sterk in haar antwoorden en reacties op de advocaten. Het is nu aan de rechtbank om tot een uitspraak te komen, en dat betekent nog zes weken geduld.
Met hoopvolle groet,
Liselotte, Jelle, Marcel, Anne-Marije, Cees en Kuun
foto: Thijmen de Klein Fotografie – video Paul Blom
What the Hek Walk Hartverwarmend
Grote solidariteit Driebergse buurten tijdens What-the-hek Walk: ,,Wij doen toch niemand wat aan als onschuldige wandelaars?”
Zeker 250 mensen van alle leeftijden en uit meerdere Driebergse woonwijken, verenigden zich zaterdagochtend 15 april tijdens de manifestatie ‘Van Hek tot Hek Walk’. Gemotiveerd aanwezig vanuit een gemeenschappelijk doel: wij willen een opening in het hek dat pardoes een dierbaar wandelpad barricadeert. Zaterdagochtend zijn verhalen gedeeld over het verdriet en verzet van mensen die eenvoudigweg een stukje willen wandelen. Tijdens de wandeling klonk meermaals: ,,Waarom? Ik snap het niet!”
Voor de initiatiefnemers van de manifestatie was de opkomst boven verwachting. Vanuit allerlei woonwijken rondom Dennenburg, zoals De Groene Tuinen, Jachtlaan en omgeving, de Warande en de Oranjewijk zijn mensen op de manifestatie afgekomen.
Vooraf waren flyers verspreid, was de media benaderd, de politiek was uitgenodigd – en app groepen deelden informatie. ,,Buren pakten elkaar bij de hand”, zegt initiatiefnemer Liselotte Maas: ,,Met dit fantastische resultaat. Ik blik terug op een hartverwarmende dag.”
Veel ouderen waren aanwezig omdat ze het jongere generaties ook gunnen om met hun kinderen eitjes te halen bij de boer, om een rondje Dennenburg te kunnen lopen. Jonge gezinnen vertelden inderdaad het ommetje met hun kinderen te missen. Liselotte Maas verwoordde het mooi tijdens de speech die ze voorafgaand aan de demonstratie uitsprak: ,,Ik heb kleine, maar heel dierbare herinneringen, aan het wandelingetje naar de boer met één van mijn kinderen. Lekker kletsend over van alles en nog wat. Zelf centjes in het bakje mogen doen en weer terug naar huis. Soms is heel eenvoudig om heel gelukkig te zijn. Zo simpel kan het zijn, en juist daarom raakt het me zo.”
Liselotte Maas ging verder: ,,Ik heb moeite met de argumenten die ik heb gehoord waarom het hek hier zou moeten staan. Het zou beter voor de natuur zijn. Dat kan. Maar hoeveel kwaad doen de wandelaars en fietsers die gebruik maken van deze weg? Daarbij voelt het ook onrechtvaardig als je zelf een landgoed bezit waar je te allen tijde kunt wandelen, je buren niet te gunnen dat zij eenvoudig een wandeling kunnen maken rond het landgoed en naar het klompenpad. Ik hoor over de veiligheid. Ik woon hier echt vlakbij, maar ik herken de onveiligheid niet. Met drie kinderen heb ik ook nooit andere ouders gehoord die het onveilig vinden. Zelfs ’s avonds liep ik met een gerust hart over het klompenpad. Misschien is er best eens iets gebeurd, maar dan opnieuw, rechtvaardigt dat echt om de weg dan maar volledig af te sluiten?”
Uit de applausjes tussendoor viel op te merken dat haar woorden konden rekenen op bijval en herkenning.
Opvallend veel mensen die generaties lang in Driebergen zijn opgegroeid en die de situatie kennen van een Engweg met een open doorgang, waren op de manifestatie afgekomen. Zo ook een man met een scootmobiel die echt wilde laten horen dat de onrechtvaardigheid van het hek hem boos maakt. Net als een oude heer met Parkinson, zittend op zijn rollator: ,,Ik kan al zo veel minder en nu is dit loopje me ook nog afgenomen.” Een vrouw vond het gevaarlijk dat schoolgaande kinderen nu aangewezen zijn op de Engweg: ,,Hier via de eierboer is het voor kinderen veel veiliger.”
Een oudere dame vatte het mooi samen: ,,Ik heb zoveel lieve aardige mensen bij elkaar gezien vandaag, wij doen toch niemand wat aan als onschuldige wandelaars?”
Scheermesprikkeldraad – motie unaniem aangenomen
Ook vanuit de gemeenteraad was de opkomst indrukwekkend. Aanwezig waren de Partij voor de Dieren, D66, BVH Lokaal, SGP en CDA – samen tien in aantal. Er ontstond direct onderlinge afstemming over het vlijmscherpe scheermes prikkeldraad dat de eigenaar van Dennenburg op de grond heeft uitgerold achter een metershoog hek, dat aan de bovenkant ook nog eens is voorzien van drie lagen prikkeldraad.
Het scheermes prikkeldraad ziet er gruwelijk uit en omdat het schade aan dieren kan veroorzaken heeft de Partij voor de Dieren het voortouw genomen en een motie ingediend om te onderzoeken of dit verboden kan worden. De motie is unaniem aangenomen door de gemeenteraad.
De burgemeester heeft daarnaast direct opdracht gegeven aan de Regionale Uitvoerings Dienst (RUD) om te onderzoeken of dit scheermesprikkeldraad wel mag in Natuur Netwerk Nederland (NNN) gebied.
Beroepszitting verplaatst naar 27 september
De zitting voor het beroep van de grondeigenaren tegen het besluit van de gemeente zal plaatsvinden op 27 september 2023 om 9:30u bij de Rechtbank Midden Nederland, Vrouwe Justitiaplein 1 te Utrecht, en zal door een meervoudige kamer (3 rechters) worden behandeld. Ter zitting zal ook verteld worden wanneer de uitspraak publiekelijk bekend gemaakt wordt.
De zitting is publiek, u kunt de zitting bijwonen zonder zich vooraf aan te melden, maar vanwege de grote publieke belangstelling krijgen wij graag een beeld van het aantal mensen dat zou willen komen. Na afloop is er om 16u een borrel in de Cultuurhoek. Met dit formulier kunt u aangeven of u naar de zitting en/of borrel wilt komen.
What the hek?
Weet je het nog? Het lijkt al weer lang geleden, maar het was tot de afsluiting door de eigenaar in mei vorig jaar mogelijk om rond het landgoed Dennenburg te fietsen en te wandelen. Tot 2006 kon je er gewoon met de auto omheen en vanaf 1885 al met paard en wagen.
We startten mei 2021 direct een petitie tegen de afsluiting, die in 2 weken tijd door bijna 1200 mensen ondertekend is. We hebben getuigenverklaringen verzameld en archiefonderzoek gedaan. De gemeente besloot te gaan handhaven door het duidelijk maatschappelijk en historisch belang. De eigenaar maakte daartegen bezwaar, waarop wij weer hard aan de slag zijn gegaan met het opnemen van aanvullende getuigenverklaringen en onderzoek en het verzekeren van onze belanghebbendheid. Daarbij hebben we een in de Wegenwet gespecialiseerd advocaat ingeschakeld om ons te ondersteunen.
En dat alles heeft positief uitgepakt: eind mei 2022 heeft de gemeente na advies van de Commissie Bezwaarschriften een Beslissing op Bezwaar genomen. Ze onderbouwt daarin met onze input nog steviger haar oorspronkelijk besluit dat het een Openbare Weg in de zin van de Wegenwet is, en dat de afsluiting daarom ongedaan gemaakt moet worden.
Zowel de landgoed eigenaar als de eigenaar van de voormalig boerderij van Hoogenraad zijn tegen dat besluit in Beroep gegaan bij de bestuursrechter. Die zal de beslissing van de gemeente inhoudelijk behandelen en beoordelen op rechtmatigheid. De zitting zal plaatsvinden op 27 september 2023.
Dank voor alle donaties!
Wij als What the Hek team hebben er niet alleen veel privé tijd, maar ook veel privé geld in gestopt: Jelle is zelf jurist, maar we hebben een gespecialiseerd advocaat ingeschakeld om deze publieke zaak zo sterk en kansrijk mogelijk te krijgen. De daarvoor gemaakte kosten worden op geen enkele manier vergoed, niet uit een verzekering en ook niet als de gemeente de zaak wint. Toch hebben we hiervoor gekozen, in het vertrouwen dat de meeste van de 1200 ondertekenaars er ook wel een kleine bijdrage voor over zouden hebben.
En dat is gelukt!
Graag willen iedereen bedanken voor elke bijdrage. Dankzij 520 donaties hebben we in totaal € 20367,00 euro ontvangen. Dit is voldoende om alle juridische kosten te dekken die we hebben gemaakt. Superveel dank allemaal!
Historisch
Al eeuwenlang is het achterpad onderdeel van het wegenstelsel en een doorgaande route vanaf de Immanuelkerk naar het toenmalig Klooster, nu Broekbergen, en achterland. Het is ook al sinds jaar en dag een geliefd rondje van de buurten eromheen om te wandelen en door te kunnen lopen richting het verderop gelegen klompenpad.
Afsluiting waarom?
De huidige eigenaar van het landgoed is vanaf 2012 begonnen met het afsluiten van het achterpad. Tot medio 2021 was het mogelijk om te voet en te fiets nog te passeren. De volledige afsluiting is gedaan onder de stelling dat er sprake is van veel ‘vandalisme’ en dat het zo niet langer kan.
Zowel bewoners als aanwonenden als de gemeente herkennen dit geschetste beeld niet en willen de afsluiting ongedaan krijgen.
Protest en actie
Zodra het pad werd afgesloten heeft dit geresulteerd tot veel onbegrip en protest bij omwonenden en inwoners van Driebergen. In eerste instantie is er op meerdere manieren geprobeerd om contact te leggen met de eigenaar om een oplossing te bereiken, zonder succes.
Een aantal direct omwonenden hebben daarom in 2021 de handen ineengeslagen en hebben de gemeente aangeschreven via een ‘ verzoek tot handhaving’ met een beroep op de wegenwet. Kort gesteld: Wij claimen dat het achterpad al sinds jaar en dag onderdeel is van de Engweg, als weg is aan te merken en het daarmee een openbare weg betreft welke de eigenaar niet zomaar mag afsluiten.
De gemeente is meegegaan in deze standpunten en heeft de eigenaar een last onder dwangsom opgelegd en verzocht de weg weer vrij te maken voor al het verkeer. Pogingen van de gemeente om tot een gemeenschappelijke oplossing te komen met de eigenaar zijn door de eigenaar afgeslagen.
Wat is er gedaan?
Van ons zitten er inmiddels sinds de afsluiting in mei 2021 vele weken werk in het verzamelen van historisch materiaal, doorzoeken van archieven en het verzamelen van getuigenverklaringen en dit alles omzetten in juridische documenten en processtukken om de gemeente te ondersteunen.
Omdat de eigenaar van het landgoed met meerdere advocaten te werk gaat is het voor ons noodzakelijk een gespecialiseerde advocaat aan het werk te zetten, hetgeen kosten met zich meebrengt.
Waar staan we nu?
- De gemeente staat aan onze kant en is meegegaan met ons verzoek om te handhaven;
- De eigenaar van het landgoed heeft de last onder dwangsom in een gerechtelijke procedure (voorlopige voorziening) met succes voorlopig kunnen opschorten en beide partijen huiswerk gegeven voor de inhoudelijke beoordeling van deze zaak;
- De eigenaar heeft bezwaar ingediend bij de gemeente tegen de beslissing dat het achterpad is aan te merken als ‘ openbare weg’ waarmee het hek weg zou moeten;
- Bij de hoorzitting van de bezwaarcommissie op 31 januari 2022 hebben alle partijen weer inhoudelijk alles onderbouwd;
- De bezwaarschriftencommissie heeft de gemeente geadviseerd en de gemeente ziet zich gesterkt in haar oorspronkelijke besluit dat de versperring moet worden opgeheven. Zij heeft dat op 24 mei 2022 in een Beslissing op Bezwaar aan partijen kenbaar gemaakt.
- De landgoed eigenaar heeft inmiddels aangegeven tegen dit besluit in beroep te gaan bij de bestuursrechter. De nieuwe eigenaar van de voormalig boerderij van Hoogenraad is eveneens tegen dit besluit in beroep gegaan.
- Beide beroepen worden op 27 september 2023 om 9:30u gezamenlijk behandeld door een meervoudige kamer bij de rechtbank Midden Nederland, vrouwe justitiaplein 1 in Utrecht.
- De gunningstermijn is daarop verlengd tot 2 weken na de uitspraak in beroep. Dat betekent dat het hek tot zo lang mag blijven staan van de gemeente.
- Partijen kunnen bij de Afdeling Bestuursrecht van de Raad van State in Hoger Beroep tegen de uitspraak in de beroepsprocedure.
BELANGRIJK: de uitspraak bepaalt of de weg voorgoed voor alle verkeer afgesloten wordt.
Veelgestelde vragen
We hebben de meest gestelde vragen op een rijtje gezet.